"မိုင်းမာရှယ်" ကို တည်ထောင်ပြီးနောက် တရားမဝင်သော မိုင်းတူးဖော်ခြင်းကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အစိုးရဝင်ငွေကို တိုးတက်စေခဲ့သည်။

အဂတိလိုက်စားမှု ကင်းရှင်းရေး ဦးစီးဌာနမှ ဒါရိုက်တာ Ata Onoja က အဂ္ဂိယွန်နေ့က သတင်းပို့ခဲ့သည့်အတိုင်း ဌာနကို တည်ထောင်ပြီး တစ်နှစ်အတွင်း မိုင်းလုပ်ငန်းမှ ဝင်ငွေမှာ နာယာ 6 ဘီလီယံမှ နာယာ 38 ဘီလီယံကျော်သို့ မြင့်တက်လာခဲ့ပါသည်။

Federal Capital District Council မှာ Nigerian Journalists' Union က ကျင်းပတဲ့ "လုယက် တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများကို တိုက်ဖျက်ခြင်း-မီဒီယာ၏ အခန်းကဏ္ဍ" ခေါင်းစီးပွဲမှာ Onoja က တိုင်းပြည်တွင်း လုယက် တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများကို တိုက်ဖျက်ရာမှာ Mining Enforcement Agency က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့် တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းရဲ့ ဝင်ငွေများ သိသိသာသာ တိုးပွားလာခဲ့တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

Onoja က မီဒီယာကို လုယက်တူးဖော်ရေးကို တိုက်ဖျက်ရာတွင် ပူးပေါင်းရန် တိုက်တွန်းပြီး၊ အတိုင်းထက်အလွန် သို့မဟုတ် မှားယွင်းတဲ့ သတင်းများ ထုတ်လုပ်ခြင်းမပြုရန် သတိပေးခဲ့ပါတယ်။ ထို့အပြင် လုယက်တူးဖော်ရေးအဖွဲ့များက သူက "လွန်ကျူးသောသတင်းများ" ဟုခေါ်သော သတင်းများကို ရန်ပုံငွေများ ထောက်ပံ့ပေးနေခြင်းကိုလည်း သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အားနည်းစေရန် ရည်ရွယ်၍ ဖိအားပေးမှုများကို ကျွန်တော်တို့ မခံစားပေးပါ။ တရားစီရင်ရေးအာဏာပိုင်များသာ လုယက်တူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းများကို တိုက်ဖျက်နိုင်မည်မဟုတ်ပါ။ ထို့ကြောင့် ဤတိုက်ပွဲတွင် မီဒီယာကို ကျွန်တော်တို့၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သူများအဖြစ် ဖိတ်ခေါ်ပါသည်ဟု Onoja က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

သူသည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် သတ္တုတွင်းဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဒီလီ အရက်ခ်၏ ညွှန်ကြားချက်အရ တင်းနုပ် အစိုးရ ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် နိုင်ဂျီးရီးယား အကြမ်းဖက်မှု ကိုင်တွယ်ရေး အေဂျင်စီ (နိုင်ဂျီးရီးယား လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ (NSCDC) နှင့် ဆက်နွယ်နေသည့် ဌာနက တရားမဝင်သော တောင်းတိုက်များကို ဖျက်ဆီးခဲ့ပြီး ဥပဒေချိုးဖောက်သူများကို တရားစွဲဆိုခဲ့ပြီး ပုန်ကန်နေသော သတ္တုတွင်း ဧရိယာများတွင် အေးချမ်းသော အမှုဖြစ်စေရန် ပြန်လည် ထူထောင်ပေးခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိုနိုဂျာက ပါဝင်သော စိန်ခေါ်မှုများအနေဖြင့် စိတ်ဝင်စားသော အုပ်စုများနှင့် မလုံလောက်သော ယာဉ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များကို ဖော်ပြခဲ့သော်လည်း ဤလှုပ်ရှားမှုသည် နိုင်ငံ၏ အသက်ရှင်နေမှုအတွက် အရေးကြီးကြောင်း သူက အတည်ပြုခဲ့သည်။

ကျွန်တော်တို့၏ စာကြောင်းသည် ရှင်းလင်းပါသည်- နိုင်ဂျီးရီးယား၏ သတ္တုကြွယ်ဝမှုများသည် နိုင်ဂျီးရီးယားလူမျိုးအားလုံး၏ ပိုင်ဆိုင်မှုဖြစ်ပြီး အနည်းငယ်သော လူအုပ်စုက သိမ်းယူ၍ မရပါဟု သူက ကြေညာခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများ၏ နိုင်ငံရေးပါ တရားမဝင် သတ္တုတွင်းတွင်းလုပ်ကိုင်မှုသည် နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ၏ အန္တရာယ်အရှိဆုံး အမျိုးသားလုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု Advalle က ပြောသည်။

နိုက်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံသည် တရားမဝင် သတ္တုတွင်းနှင့် ရွှေကုန်သွယ်မှုကြောင့် နှစ်စဉ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉ ဘီလီယံ (၁၃ ဒသမ ၇ ထရီလီယံ နိုင်ရာ) အထိ ဆုံးရှုံးနေရကြောင်း နိုက်ဂျီးရီးယား သတ္တုတွင်းလုပ်ငန်း ပွင့်လင်းမြင်သာမှု အစပျိုး (NEITI) က ထောက်ပြ တရားမဝင် သတ္တုတွင်းတွင်းလုပ်ခြင်းဟာ စီးပွားရေး ရာဇဝတ်မှုတစ်ခုသက်သက်မဟုတ်ပဲ လုံခြုံရေး အကျပ်အတည်းတွေကို ပိုမိုပြင်းထန်စေကာ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်စေကာ တရားဝင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေကို ထိခိုက်စေကာ နိုင်ငံရဲ့ အရေးပါတဲ့ အရင်းအမြစ်တွေကို လုယူစေမှာပါ။

ထို အစီရင်ခံစာတွင် နိုင်ဂျီးရီးယား အထက်တန်းစားများက ဤလုပ်ဆောင်မှုများ၏ အဓိက မောင်းနှင်သူများဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ နိုင်ငံခြားသားတွေကို သူတို့ဖုံးကွယ်ဖို့ပဲ သုံးကြပြီး ဒီပြစ်မှု ကွန်ရက်ကနေပြီး လူဆိုးတွေနဲ့ အကြမ်းဖက်သမားတွေက ငွေကြေးရယူကြတယ်။

ရဲအရာရှိက ဇမ်ဖရာ၊ နာဆာလာဝါ၊ ကိုဂျီ၊ ကတူနာ၊ နိုင်ဂျာ၊ ကွတရာ၊ အိုဆန် နှင့် ဖက်ဒရယ်မြို့တော်ဒေသတို့ကို အထူးနှစ်သက်ရာနေရာများအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ မှ ၂၀၂၄ ကာလအတွင်း အာဘူဂျာတွင် တရားမဝင် သတ္တုတူးဖော်ရေးလုပ်ဆောင်နေမှုများအတွက် သံသရှိသူ ၇၂ ဦးထက်မနည်း ဖမ်းဆုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် မီဒီယာများ၏ ပူးပေါင်းကူညီမှုမရှိပါက ဤစီးပွားရေးဇုံများ ဆက်လက်၍ ပြန့်နှံ့နေမည်ဖြစ်ကြောင်း သူက အလေးထားပြောကြားခဲ့သည်။

စီးပွားဖြစ် တွင်းထွက်တူးဖော်မှု၏ ကမ္ဘာ့အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်အရ ရာဇဝတ်သူများက များပြားသော တွင်းထွက်တူးဖော်မှုကို ထိန်းချုပ်မှုရှိခြင်း၊ အထူးသဖြင့် ဝေးလံခြောက်သောနှင့် မျက်စိနှာခံရသော ဧရိယာများတွင် သူတို့၏ ပြုမူမှုများသည် ကာတယ်များနှင့် ဆင်တူကြောင်း ဖော်ပြသည်။ နိုင်ဂျီးရီယားတွင် မြေကြီး၊ တွင်းထွက်နှင့် သွင်းကုန်တို့ကို ညှိနှိုင်းထိန်းချုပ်မှုများကို ကွန်ရက်များက ပြသနေသည်။ နိုင်ဂျီးရီယားတွင် ရှိနေသော အင်အားကြီးများက တရားမဝင်တူးဖော်မှုများကို ကြောင်းပြီး မလုံခြုံမှုအခြေအနေကို ရရှိနေကြောင်း သတင်းများက ဖော်ပြသည်။ အခဲပုံစံ သတ္တုတူးဖော်မှု ဝန်ကြီး Dele Arak က နိုင်ဂျီးရီယားတွင် ရှိနေသော အင်အားကြီးများသည် တရားမဝင်တူးဖော်မှုများ၏ အဓိက အရွေ့ရှင်များဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြပြီး နိုင်ငံရပ်ခြားသားများမှာ အရှေ့တန်းတွင်သာ ရှိနေကြောင်း ဖော်ပြသည်။ သူက သူရဲကောင်းများနှင့် ကမ္ဘာ့ကြောက်များကို အဆင်ပြေသော ဆက်သွယ်မှုများရှိသော ဤသူများက အကူအညီပေးပြီး တွင်းထွက်ကို လက်တွေ့တူးဖော်သော လူများက မဟုတ်ကြောင်း ဖော်ပြသည်။